Dag: 18 februari 2025

In de studie Bruid & Bruidegom (pdf) wordt uitgebreid ingegaan op de vraag of de Gemeente (de”kerk”) wel of niet de Bruid van Christus is, en welke plaats Israël inneemt. De auteur onderzoekt in 33 pagina’s uitvoerig hoe het begrip “Bruid” in de Bijbel wordt gebruikt, en maakt onderscheid tussen het oude Verbond en het nieuwe Verbond. Hieronder volgt een  samenvatting.

Aanleiding en doel van de studie

De schrijver merkt op dat veel gelovigen als vanzelfsprekend aannemen dat de Gemeente de Bruid van Christus is. Die aanname rust vaak op bepaalde, niet altijd Schrift-gebaseerde tradities. Hij wil daarom systematisch vanuit de Bijbel onderzoeken of het klopt, zonder voorafgaande vooronderstellingen.

Israël en het oude verbond

In het Oude Testament presenteert de auteur Gods verbond met Israël (de “Wet van Mozes”) als een “huwelijksrelatie.” God stelt zich voor als “Jehova, uw God” (in Nederlandse vertalingen vaak “de HEERE”) en Israël wordt door die wet aan Hem verbonden. Het volk gaat als het ware “ondertrouwd” als ze uit Egypte trekken, en bij de Sinaï wordt door Israël vier keer “ja” gezegd tegen Gods voorwaarden (Ex. 19:8; 24:3,8; Deut. 5:27). Dat is het moment waarop het huwelijk formeel tot stand komt.

Ontrouw van Israël

Na het sluiten van het verbond laat Israël andere goden toe. Deze afgoderij wordt in de profeten beschreven als overspel en hoererij. Gods waarschuwing (“Ik ben een na-ijverig/jaloers God,” Ex. 20:5) illustreert dat Hij geen andere ‘mannen’ naast Zich duldt. Het Oude Testament staat vol passages waarin God klaagt over Israëls hoererij (bijv. Ezechiël 16). Deze ontrouw verbreekt feitelijk de eenheid tussen God (de echtgenoot) en Israël (de vrouw).

Beëindiging van het oude verbond

De auteur wijst op vier manieren waarop de wet – en dus de huwelijksrelatie – kan eindigen:

1. Ideaal: voor eeuwig – Het huwelijk is in Gods bedoeling iets blijvends.
2. Als de vrouw (Israël) overspel pleegt, is het huwelijk wezenlijk verbroken.
3. De man kan zijn vrouw wegsturen met een scheidbrief (Deut. 24:1). Dit gebeurde voor het tienstammenrijk (de “afgekeerde Israël” die Assyrië in ging; Jer. 3:8).
4. Door de dood. De wet heeft alleen zeggenschap zolang de man leeft (Rom. 7:2–4). Toen Christus stierf, eindigde het verbond voor Juda (het tweestammenrijk). Israël wordt zo ‘weduwe’, vrij van de wet en vrij om opnieuw te huwen.

Israël en het nieuwe verbond

Een nieuw huwelijk. Jeremia 31 (vers 31–34) kondigt een nieuw Verbond aan “met het huis van Israël en met het huis van Juda,” niet zoals het oude verbond bij de Sinaï. De auteur benadrukt dat dit nieuwe Verbond ook weer een huwelijk is, maar nu eeuwig. God zal Zijn Wet niet meer op stenen tafelen schrijven, maar in hun hart. Israel zal Hem van harte willen dienen omdat ze wedergeboren zullen zijn. Zonden worden vergeven, en er zal echte gemeenschap met de HEERE zijn.

Herstel van alle twaalf stammen

Het nieuwe verbond richt zich op zowel Israël (de tien stammen) als Juda (de twee stammen). Hoewel de tien stammen een scheidbrief kregen en de twee stammen door de dood van de Messias feitelijk ‘weduwe’ werden, belooft God beide samen te brengen in een “nieuw” Israël (zie o.a. Ezechiël 37 en Jeremia 31). De profeet Hosea’s huwelijk met Gomer wordt gezien als type: hun eerste huwelijk gaat ten onder, maar Hosea hertrouwt haar. De Schrift spreekt van een ‘ander’, nieuw huwelijk.

Bruid en Bruidegom in het Nieuwe Testament

Bruid = Nieuw Jeruzalem
De term “bruid” komt in het Nieuwe Testament niet in de brieven van Paulus of Petrus voor als aanduiding van de Gemeente. We lezen pas in Openbaring 21:2 en 21:9 dat het “nieuwe Jeruzalem” wordt getoond “als een bruid, die voor haar man versierd is.” Aangezien Jeruzalem de hoofdstad van Israël is, belichaamt die stad hier het totaal van een hersteld, wedergeboren Israël onder het nieuwe Verbond.

Het duizendjarig rijk als bruiloft
Uit Openbaring 19 blijkt dat de “bruiloft van het Lam” begint wanneer Christus Zijn koningschap aanvaardt. Dat koninkrijk (van 1000 jaar) is volgens de auteur de bruiloftsperiode. De bruid, Israël, wordt daarna in Openbaring 21 als het “Nieuwe Jeruzalem” op de nieuwe aarde getoond. De eigenlijke “presentatie” van de bruid is dus na de duizend jaren.

De Gemeente (het Lichaam van Christus)

Niet de Bruid
De auteur benadrukt dat er geen vers is dat de Gemeente rechtstreeks “de Bruid” noemt. In de brieven van Paulus wordt de Gemeente telkens “het lichaam van Christus” genoemd. De Gemeente heeft nu al gemeenschap met Christus (als Lichaam met het Hoofd). De Bruid wacht op de toekomst wacht om die gemeenschap  aan te gaan.

Verwarring door vervangingstheologie
Een veelgehoord idee is dat de Gemeente in de plaats van Israël is gekomen (“vervangingstheologie”), waardoor beloften aan Israël op de Gemeente worden toegepast. De schrijver wijst dit af en stelt dat de Bijbel die toekomstige beloften blijft toeschrijven aan een hersteld en gelovig Israël, niet aan de Gemeente.

Israël was en zal weer de Bruid zijn

Het oude verbond presenteerde Israël als echtgenote van God (Jehova). Door ontrouw en dood werd dat verbond beëindigd. Onder het nieuwe verbond zal een wedergeboren Israël echter opnieuw een bruid zijn — nu van de opgestane Christus.
De Gemeente is het Lichaam van Christus, niet de Bruid.

Er is geen grond in het Nieuwe Testament om de Gemeente “Bruid” te noemen. Zij is één met Christus als Lichaam en Hoofd (een ander bijbels beeld), met reeds bestaande gemeenschap.

Het nieuwe Jeruzalem

De uiteindelijke openbaring van de Bruid vindt plaats aan het einde van de 1000 jaren in Openbaring 21: het nieuwe Jeruzalem dat van God uit de hemel daalt. Hier voltrekt zich het eeuwige en onbreekbare huwelijk tussen de Heer en Israël.

Samengevat

1. Het Oude Testament schildert Israël als de vrouw van God onder de Sinaï-wet, maar die relatie werd door ontrouw beëindigd.
2. Het Nieuwe Testament beschrijft hoe Christus’ dood de weg vrijmaakt voor een nieuw en eeuwig verbond met een hersteld Israël, dat de Bruid van het Lam is.
3. De Gemeente als Bruid” is een theologische misvatting: de Gemeente is het Lichaam van Christus, terwijl Israël in de toekomst als volk de bruidsrol vervult.